Umowy dzierżawy pod fotowoltaikę czy wiatraki są podpisywane zwykle na 25-29 lat. W tym czasie może się zmienić wszystko: plany inwestora, sytuacja na rynku energii, zmiana wartości pieniądza czy przepisy prawne. Dlatego tak ważne jest, aby w umowie jasno wskazać przypadki, w których rolnik ma prawo wypowiedzieć umowę.

Najczęstszy błąd?

Rolnik podpisuje dokument, w którym tylko inwestor ma prawo wypowiedzenia umowy, a wydzierżawiający zostaje związany umową bez możliwości ruchu. Albo jedyny przypadek, kiedy może wypowiedzieć umowę, to kiedy inwestor nie płaci (i to po długich bojach).

Przykład z życia:

Rolnik podpisał umowę dzierżawy pod farmę fotowoltaiczną. Inwestor uzyskał decyzję środowiskową, ale po kilku latach zmienił plany i próbował przeznaczyć działkę na magazyn logistyczny. Rolnik nie miał żadnego prawa sprzeciwu, bo w umowie nie przewidziano wypowiedzenia w takiej sytuacji.

Co warto zapisać w umowie?

Rolnik powinien móc wypowiedzieć umowę na przykład gdy:

• inwestor wykorzystuje grunt niezgodnie z celem umowy (np. zamiast farmy fotowoltaicznej planuje inną działalność),

• inwestor nie rozpocznie budowy w określonym terminie (np. w ciągu 5 lat od podpisania),

• inwestor zalega z czynszem przez określony czas.

To nie są oczywiście jedyne przyczyny, dla których rolnik powinien móc wypowiedzieć umowę. Są jednak na tyle podstawowe, że pozwalają uniknąć sytuacji, w której rolnik „traci ziemię” na ponad 20 lat, a inwestor niczego tam nie buduje lub zmienia plany, a płaci tyle co nic (bo przecież ten „właściwy” czynsz będzie dopiero po wybudowaniu farmy fotowoltaicznej lub po rozpoczęciu jej budowy).

Dlatego trzeba dbać o swój interes i nie bać się proponować poprawek i zmian do projektów. Jeżeli inwestor upiera się, aby umowa mogła być wypowiedziana tylko wtedy, kiedy ma zaległość w płaceniu, to powinna Ci się zapalić duża czerwona lampka. Musisz mieć realne możliwości wyjścia z umowy, jeżeli inwestor będzie wprost łamał przepisy umowy. Bez tego inwestor robi co chce, a rolnik pozostaje bezradny.